Những vấn đề căn cốt trong Văn kiện Đại hội XII của Đảng
Văn kiện Đại hội XII của Đảng là sản phẩm trí tuệ của toàn thể cán bộ, đảng viên và nhân dân ta; được chuẩn bị rất công phu, nghiêm túc ngay từ giữa nhiệm kỳ khoá XI, được Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư khoá XI đặc biệt quan tâm và chỉ đạo sát sao; được sự tham gia, góp ý của nhiều cấp, nhiều ngành với cách làm bài bản, khoa học, dân chủ.
Nội dung Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng được xây dựng trên cơ sở tổng kết sâu sắc lý luận – thực tiễn 30 năm đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; có sự kế thừa, bổ sung, phát triển nội dung Văn kiện Đại hội XI, văn kiện của các Hội nghị Trung ương trong nhiệm kỳ và đường lối, quan điểm của Đảng đã được trình bày trong Cương lĩnh năm 1991 (bổ sung, phát triển năm 2011) và các văn kiện, tài liệu của Đảng trong các nhiệm kỳ trước đó. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng tiếp tục khẳng định, hoàn thiện quan điểm, đường lối đổi mới của Đảng ta trên cơ sở vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và tiếp thu những kinh nghiệm quốc tế phù hợp với điều kiện nước ta. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng có nhiều điểm mới, thể hiện trình độ phát triển tư duy lý luận của Đảng ta trên các mặt chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, xây dựng Đảng, Nhà nước và hệ thống chính trị.
Điểm nổi bật trong Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng là thể hiện rõ quan điểm xuyên suốt, những vấn đề cơ bản, căn cốt nhất của cách mạng Việt Nam, những nguyên tắc trong hoạt động của Đảng, đồng thời đặt ra những nhiệm vụ cụ thể, những vấn đề mới, cấp bách nảy sinh từ thực tiễn công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Để sớm đưa Nghị quyết Đại hội XII của Đảng vào cuộc sống, mỗi cán bộ, chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam và mỗi người dân cần hiểu rõ, nắm vững những vấn đề căn cốt trong Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, nhất là nắm vững nội dung 15 vấn đề cơ bản và 6 nhiệm vụ trọng tâm của nhiệm kỳ 2016 – 2020 trình bày trong Báo cáo Chính trị; đồng thời đi sâu phân tích, làm rõ những vấn đề mới, nhất là đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội XI; kết quả 30 năm thực hiện đường lối đổi mới và mục tiêu tổng quát, động lực phát triển đất nước 5 năm tới và những năm tiếp theo.
Cơ sở lý luận – thực tiễn để hiểu rõ các vấn đề mới, triển khai đúng, đủ, sáng tạo, sát thực tiễn và thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu, nhiệm vụ mà Nghị quyết Đại hội XI của Đảng đề ra là nhận thức đầy đủ, sâu sắc những nhận định, đánh giá tổng quát kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội XI và 30 năm thực hiện đường lối đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; thấy rõ những chủ trương đổi mới và sự triển khai đồng bộ, quyết liệt của Đảng ta, đặc biệt là các quyết sách chiến lược, đường lối, chủ trương phát triển kinh tế – xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại; bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.
Chúng ta đều đã rõ: Ngay từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XI (2011 – 2015), trước diễn biến mới của tình hình thế giới, khu vực và trong nước, nhất là sự tác động tiêu cực của suy thoái tài chính, kinh tế thế giới; Đảng, Nhà nước ta đã có những quyết định kịp thời, chính xác để điều chỉnh mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội; tập trung ưu tiên kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô; bảo đảm an sinh xã hội, cải thiện đời sống nhân dân; duy trì tăng trưởng ở mức hợp lý gắn với đẩy mạnh thực hiện 3 đột phá chiến lược, cơ cấu lại nền kinh tế và đổi mới mô hình tăng trưởng; bảo đảm quốc phòng, an ninh và ổn định chính trị – xã hội; tăng cường hoạt động đối ngoại; nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế; tạo tiền đề vững chắc cho tăng trưởng cao hơn ở những năm cuối của kế hoạch 5 năm. Trong nhiệm kỳ 2011 – 2015, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã nỗ lực phấn đấu đạt được những thành quả quan trọng. Những nhận định, đánh giá của Đại hội XII như vậy là phù hợp, đúng mức, phản ánh được những nỗ lực, cố gắng vượt bậc của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta trong bối cảnh khó khăn, phức tạp của tình hình, cũng như những yếu kém, khuyết điểm vốn có của nền kinh tế mà chúng ta cần phải phấn đấu khắc phục.
Nhìn lại 30 năm đổi mới, Đại hội XII cho rằng: Báo cáo Chính trị không chỉ nêu bật những thành tựu mà còn thẳng thắn chỉ rõ những hạn chế, yếu kém phải tập trung khắc phục, giải quyết. Tổng thể, qua 30 năm đổi mới, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; đồng thời cũng còn nhiều vấn đề lớn, phức tạp, nhiều hạn chế, yếu kém cần tập trung giải quyết, khắc phục để đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững. Đây là một đánh giá khách quan, khoa học. So với Báo cáo tổng kết 20 năm đổi mới (1986-2006), Báo cáo chính trị cũng rút ra 5 bài học, song trong mỗi bài học đều có những nội dung mới, đặc biệt bài học thứ 4 có ý nghĩa đột phá: “Phải đặt lợi ích quốc gia – dân tộc lên trên hết”.
Một trong những điểm mới của Đại hội XII của Đảng thể hiện ở mục tiêu tổng quát và động lực phát triển đất nước 5 năm (2016 – 2020) chính là việc cụ thể hoá chủ đề Đại hội XII của Đảng và đó cũng chính là tiêu đề của Báo cáo Chính trị. Đề cập đến nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, chúng ta cần nắm vững, hiểu rõ bản chất của nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường, trong đó kinh tế Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, còn doanh nghiệp nhà nước chỉ là một thành tố, không giữ vai trò quyết định. Định hướng xã hội chủ nghĩa của nền kinh tế là một thuộc tính mà không phải là sự lắp ghép cơ học.
Trong Báo cáo Chính trị tại Đại hội XII, Đảng ta nhấn mạnh một trong những điểm mới là: phát huy các nhân tố tạo thành động lực để phát triển đất nước. Đây là vấn đề mà văn kiện các đại hội trước ít đề cập đến. Đại hội XII của Đảng, khẳng định cần nhận thức đúng và xử lý tốt các nhân tố tạo thành động lực: Hài hoà lợi ích; phát huy lòng yêu nước, tinh thần dân tộc; phát huy dân chủ, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; phát huy nhân tố con người, vai trò của khoa học và công nghệ; tiếp tục đổi mới tư duy, cơ chế, chính sách, tổ chức… tạo thành động lực tổng hợp để đổi mới và hội nhập.
Các vấn đề khác rất quan trọng là phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại…, cần được phân tích, làm rõ và quán triệt sâu sắc những nội dung chủ yếu và điểm mới so với nhiệm kỳ trước mà Báo cáo Chính trị Đại hội XII đã nêu; qua đó khẳng định tầm nhìn chiến lược và đổi mới tư duy lý luận theo hướng bám sát thực tiễn của Đảng ta.
Về công tác xây dựng Đảng, trong học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Quân uỷ Trung ương yêu cầu các cấp uỷ đảng và người đúng đầu các cơ quan, đơn vị trong toàn quân cần hiểu sâu, nắm vững 10 nhiệm vụ then chốt mà Báo cáo Chính trị Đại hội XII của Đảng đã nêu. Riêng thành tố “xây dựng Đảng về đạo đức” mới được bổ sung nhưng được xếp ngang bằng với các thành tố “chính trị, tư tưởng, tổ chức”. Điều đó thể hiện rõ ý chí quyết tâm của Đảng ta là kiên quyết, kiên trì tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng đối với sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; đồng thời khẳng định rõ, Đảng phải tiêu biểu về trí tuệ và đạo đức như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy để xứng đáng “Đảng ta là đạo đức, là văn minh”. Do đó, xây dựng Đảng, nhất là trong điều kiện Đảng cầm quyền, phải chú trọng xây dựng Đảng về đạo đức. Đây là điểm nhấn, rất mới trong nội dung xây dựng Đảng, là sự bổ sung hết sức cần thiết trong đổi mới tư duy về xây dựng Đảng hiện nay.